Genel Bakış
Kalp krizi, kalbi besleyen koroner damarların ani şekilde tıkanması sonucunda kalp kasına yeterli oksijen ulaşamaması ve kalp dokusunun hasar görmesi durumudur. Kalp krizi aynı zamanda miyokard enfarktüsü olarak da adlandırılır. Kalp krizi genellikle 15 dakikadan uzun süren göğüs ağrılarına neden olur.
Kalp Krizi Belirtileri
Kalp krizi belirtileri çeşitlilik gösterir. Bazı kişilerde hafif belirtiler gösterirken bazı kişilerde ise şiddetli belirtiler görülür. Bazılarında ise hiç belirti görülmez.
Yaygın kalp krizi belirtileri şunlardır:
Göğüste baskı, sıkışma, ağrı, sıkışma veya sızlama şeklinde hissedilebilen ağrı
Omuz, kol, sırt, boyun, çene, dişler veya bazen üst karın bölgesine yayılan ağrı veya rahatsızlık
Soğuk terleme
Yorgunluk hissi
Mide ekşimesi veya hazımsızlık
Baş dönmesi veya ani baş dönmesi
Bulantı
Nefes darlığı
Bazı kalp krizleri aniden ortaya çıkar. Fakat bazı kişilerde kalp krizi günler veya haftalar öncesinden uyarılar verebilir.
Kalp Krizi Sırasında Yapılması Gerekenler
Kalp sırası sırasında yapılacaklar hayat kurtarıcı olabilir. Zamanın çok kritik olduğu bu anda kriz belirtileri (göğüs ağrısı, nefes darlığı, terleme, bulantı gibi) fark edildiğinde ilk yapılması gereken 112 Acil Servis'i arayarak tıbbi yardım çağırmaktır.
Kişi sakin kalmalı gereksiz efor sarfetmemeli.
Sırt üstü yatırmak yerine yarı oturur pozisyon tercih edilmelidir.
Eğer kişi bilincini kaybeder ve nefes almıyorsa, hemen kalp masajı uygulanmalıdır. Eğitimli biri yoksa, sadece göğüs kompresyonları ile yapılan CPR da hayat kurtarıcı olabilir.
Hastanın bilincini açık tutmaya bakın.
Varsa oksijen desteği sağlayın.
Hastayı tek başına bırakmayın.
Kalp Krizinden Korunma Yolları
Kalp krizinden korunmak için alınabilecek önlemler sağlıklı beslenme, düzenli yapılan egzersiz veya tütün ürünlerinden uzak durma gibi konular yer alır.
Kalp krizinden korunma yolları şunlardır:
Dengeli beslenme
Düzenli egzersiz
Tütün ürünlerinden uzak durma
Alkolden uzak durma
Stresi azaltma
Düzenli doktor kontorlü
Aile öyküsünü dikkate almak
Kalp Krizi Risk Faktörleri
Kalp krizi için belirli risk faktörleri vardır. Genellikle kalp damarlarının tıkanmasıyla oluşan kalp krizlerindeki risk faktörleri sırasıyla şunlardır:
Yüksek tansiyon
Yüksek kolestrol
Sigara kullanımı
Hareketsizlik
Diyabet
Obezite
Stres
Ailesinde kalp hastalığı öyküsü bulunan bireyler ise genetik yatkınlık nedeniyle daha yüksek risk taşır. Yaşı 45 yaş ve üzeri erkekler ve 55 yaş ve üzeri kadınların kalp krizi geçirme olasılığı, genç erkeklere ve kadınlara göre daha yüksektir.
Referanslar
Acıbadem - https://www.acibadem.com.tr/ilgi-alani/kalp-krizi-belirtileri-nedenleri-tedavisi/
Mayoclinic - https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/heart-attack/symptoms-causes/syc-20373106?
Mayoclinic - https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/heart-attack/in-depth/heart-attack-symptoms/art-20047744